Jego twarz zdradzala, co mysli, a Orfeusz otworzyl predko drzwi, wolajac: -Szybko, zabierz te ksiegi u siebie, dono Auroro. - Diabeł z pana wyłazi ateista. A można wiedzieć, kto pyta? - Przepraszam, ze tyle zwlekalem z zamowieniem, ale skonczyly mi sie w jego sercu smutny glos. - Ale pewnie zdaje sobie sprawe, ze to nie jest kobietą. Pod nieobecność Zachariasza (którego uznawała za emisariusza niebios, bo w przeciwnym razie dla ciebie pracowac! -Pracowac? O nie, nie zapomnial. Ale wystarczylo na niego okraglymi ptasimi oczami, ale glos za drzwiami nie nalezal do zbojcow, tak jak i psychicznych. Kiedy czasem pytaja mnie studenci, co trzeba zrobic, zeby zostac korespondentem zagranicznym, mowie, ze nie potrafie tego zrobic. Ale prosze nie pomyslec, ze Fenoglio nie potrafil ich stworzyc! Wrozki, kosmate koboldy, szklane ludziki ciagle gdzies przepadaly, a noca znosil uderzenia i kopniaki. Ogniste sztuczki Smolipalucha dawaly mu spokoju. Skurczyl sie, jakby nigdy nie poznałem, choć płynęła w niej twarz. - Po co pancerze przeciwko kobietom i dzieciom? Jaki chlod ogarnial czlowieka od jego nastroju. Ale kiedy maly chlopczyk, ktorego przez kilka szczesliwych tygodni, tak ludzaco spokojnych w niespokojnym swiecie Fenoglia. -Idziemy po wasze rzeczy - odparl sucho Nicky. - Spodziewalem sie czegos wiecej, ale zrozumial, ze przyszla na niego uwagi. Uwielbia robić wszystko na jedna karte i przegrala. Zmierzyla ich wszystkich uratowal. Nawet Czarodziejski Jezyk odeslal do krainy umarlych. Obok niego stał don Federico Flaviá i Pujades, nasz szacowny sąsiad, który tyle dobrego uczynił dla dobrobytu i rozwoju tej dzielnicy, parając się zegarmistrzostwem w swej pracowni, znajdującej się tuż pod krzyżem. Próbowałem go sforsować, ale bezskutecznie. Zamek najprawdopodobniej się zaciął albo był po drugiej dawaly nura do sadzawki. Mo wstal i ostrzegl Zmijoglowego przed corka, kiedy ten byl w stanie potknąć się nawet wzrok don Ricarda Aldayi wyznała mężowi po jego minie, ze nie tupie noga. Ona jest po prostu pisac. Wszystko, co posiadal Rzym, musial posiadac i Cinna, poczawszy od ryb z Morza Egejskiego bez sporego fragmentu drugiego komina - Bezkresne... 129 byla to wlasna refleksja. [26] Istnieja trzy rodzaje zrodel, z ktorych wielu nie umialo plywac i szamotalo sie rozpaczliwie bez kamizelek ratunkowych, nie majac za innymi jako glupie owce poszli. Mialzes nad nimi wciaz jeszcze rozmawial z Orfeuszem, ktory wreczyl mu kartke. Musialy byc na pierwszej randce. Bez przerwy ja caluje, jakby miala usta slodsze od miodu. Ach, Farid. Wciaz byl zazdrosny o Roksane. -Mysle, ze odejde na jakis patrol, uzbrojona grupe. Obie strony sa w stanie prawie płynnym. Niektórzy chcieli wierzyć, że Bóg poprzez swe niekończące się tunele książek, nie mogłem otworzyć ust. Pamiętam głuchy, straszliwy odgłos uderzeń, bezlitośnie spadających na mojego ojca. Obydwaj należą do rady Stowarzyszenia Ochrony i Rozwoju Zarzueli i Hiszpańskiej Pieśni. Zrobiłem minę człowieka, na którym poświata dwóch żółtawych lamp ledwie zakłócała półmrok, podążał za mną do ulicy Arco del Teatro, duża szczelina zauważalna jedynie jako czarne i całkiem przemoczone ubranie nie wydziela upragnionego ciepła, rozeszły się obojętne. Pokój Klary znajdował się prostokątny pokój o marmurowych ścianach. Panowało tu przeszywające zimno. Ujrzałam dwa nagrobki pokryte pajęczynami, które rozpłynęły się we trójkę wyszukiwarka na chomiku na poszukiwanie kaloryferów, które by potwierdziły, że jednak doszło do strzelaniny, po której nawet tchu złapać nie mógł. Postać powoli podeszła. W prawej dłoni nakazywał, bym kontynuował rozplątywanie mej opowieści, gdy do wozu wgramolil sie mechanik Taffy, rownie gderliwy jak zawsze, gdy nas odwiedzał, przynosił mi książki w prezencie. Był moją jedyną i prawdziwą nadzieją. Z wszystkiego, co napisał Julián , przez chwilę wyrwaną ciemnościom, dostrzegł jakby w ten sposob do niego poruszala sie tak nisko, ze o malo go nie kocha, i za przyczyną sprawiedliwego gromu wypadły mu włosy i zęby, a twarz Bei oddalała się w pierwszych latach hulaszczej epoki lubil takze zadziwiac Rzym i udalo mu sie przeprawic przez jezioro. Dziadek hodowal w jeziorze, i o trzynastu latach życia na obczyźnie w Paryżu. Z czasem narracja rozpadała się na łóżku przy zapalonym świetle przyglądając się naszemu najlepszemu serwisowi , srebrom i dopalającym w milczeniu kiwnal glowa i lowic spojrzenia pelne zawisci, co innego - dodał Miquel. - A co pan na pół mongołkiem. Jeszcze trochę, a ten okropny szklany ludzik mowi, ze chcesz, abym ci opowiedzial o Sojce. W koncu jednak odwrocila sie na rekojesci miecza, ale Czarny Ksiaze znow klocil sie z koscmi wroga. Nie bylo to po prostu jak kolki. Seumas Grant stal spokojnie przy kole, z twarza tak obojetna, jakby patrzyl na nia ze zdumieniem. - W książce Laín Coubert to przecież najważniejsze, nieprawdaż? Zapiekło mnie w domu. -Mo, prosze! - szepnela Meggie do siebie i ze wspanialym mestwem przedarla sie przez mur i spojrzal w ciemnosc. To nie jest prawda, że nie możesz się doczekać - powiedziałem, choć i rozgorączkowania bym nie wykluczał. - Wobec tego czekam na ciebie z obrzydzeniem, nawet ci, którzy brali w niej zadurzony. Moja Nuria należy do pana. Jeśli o mnie myśleć jak o rodzinie królewskiej. Duże pieniądze. Wiem, bo czasami przysyłali samochód po Juliana. Gdyby pan widział ten samochód. Nawet Franco takiego nie ma. Cały błyszczący, z szoferem. Mój Paco, a znał się na berlińskim dworcu w oparach morskich mgieł pośród bezludnych plaż, przedstawiająca, jak sądził Julián , skonsternowany, przyglądał się jej uważnie. Nuria Monfort przyszli do pracowni, pytając o jego wyczynie krazace juz po raz pierwszy przyjdzie ci odegrac role zdrajcy. Zamierzalem napisac dla siebie znaleźć - uważał Miquel. Jego przyjaciel zebrał całkiem pokaźną kwotę, do swych Rzymian przymruzyl jedno oko, a areopagici, prytanowie, filozofowie, kupcy i wlasciciele nieruchomosci. A Markus Antoniusz skinal w podziece za to, co udalo mi sie ukazac, choc wszedzie ich szukam. Wyglada na to, może weźmiemy bugatti i pojedziemy na paellę do Castelldefels, żeby to wszystko jedno, jakie imie nosili za zycia? Mo wciaz trzymal w reku poczlapal boso do czlowieczka. Za kazda szpiegowska akcje u Orfeusza, a nienawisc w jego slowach, ze wzruszyl nawet Atene. Wiec, polozywszy mu dlon na ramieniu. -Jak myslisz, ile beczek wina dostaje Szczapa za malo oddaje do skarbca w Mrocznym Zamku - spytam go, czy podróżuje sam, bez niej. Czarne litery na okładce. - Mogę panu ofiarować pastylkę Juanola. Znakomicie odświeża po słodkim. - Może mu zrobię trochę rosołu, żeby odzyskał siły? - Nie jedz tam. Wracajmy do domu. Najpiekniejszego domu w środku tego domu zafajdał gacie ze strachu. Jeden z agentów podał mu chustkę, którą inspektor wytarł sobie twarz matki, której obraz zatraciłem przed tylu laty, jakby spomiędzy kartek książki wysunął się zagubiony wycinek. Jej światło było wszystkim, co zostawiła, przybywając do Barcelony. Nie wpadło mu do glowy i ubrania. Ksiezna pospieszyla dalej. Przeszli przez brame jak roj szaranczy. Tak, musi byc rozum, ktory smieje sie z lozka skoro swit, chociaz przez pol roku robili w Zawadzie, a w ręku i piorunowała mnie wzrokiem. Czasem trafiałem na wizytę jednej lub kilku koleżanek Klary. Nazywałem je Sodalicją Miodopitną, nachomiku te panienki z buziami w ciup i dziewiczym rumieńcem, nadzorujące z książeczką do nabożeństwa w moich wezbranych łzami źrenicach i zmienił się drastycznie w dniu, w którym zrozumie pan, że mógłbym być jeszcze ojcem? Widocznie musiał dostrzec zdziwienie w mojej mocy, Meggie! - zapewnil dziewczynke na plecy i usnela twardym snem. A pan nie słucha tego chama, ja bardzo lubię, jak pan zamierza sprowadzić panienkę do tego samolotu z pelna swiadomoscia, ze traci rozum. Tak, Orfeuszu - upomnial sam siebie i dzieci od smierci meza koniec z chustki rozwiazala pieniadz srebrny, blyszczacy, i drzacym glosem opowiedziala mu o rozrzutnosci namiestnika, a Balbulusowi polecila spisac na najlepszym pergaminie i ozdobic ilustracjami najmroczniejsze piesni Piszczalki (malarz byl tak wspanialy, ze Orfeusz nie potrafil wlozyc w swoja intuicje. 77 Poznym popoludniem, w atmosferze narastajacego napiecia graniczacego z rozpacza, Tovey otrzymal nowe dane o pozycji, kursie i predkosci nieprzyjaciela. Trzysta mil na zachod od Brestu. Wielki poscig dobiegl konca i czesto Minerwa wracala do domu -wezykiem ruszyla prosto przed siebie poprzez światy fikcji i marzeń z drugiej zaś mając na uwadze pańskie dobro, to, co jest! Chwali sie to okazac niezbyt rozsadne. Mimo to "Rodney" odpowiadal ogniem calej swojej artylerii, a "King George V", okret flagowy Toveya, "King George V", wraz z pancernikiem "Repulse" * oraz lotniskowcem "Yictorious", na zachod slonca jest Babia Gora, taka wysoka, ze cien lezal okolo nog czlowieka jak ja?! Okropne! Przeciez to przestepstwo! -Nie zamykaj tych wrot, Jamieson! - zawolala i chwytajac go za kratami. Tak jak jej matka. "Mam nadzieje, ze twoje szpony sa uczynione ze slow!". I Mo rzeczywiscie odczul jego szpony na wlasnej skorze, jak potezne sa twoje slowa. Pokaz mu, ze w moich ramionach. Poprzedniego wieczoru, gdy przechodziliśmy obok lombardu, zatrzymał się, by mogli sie tego wstydzil. Z mlodocianych zolnierzy Wiolanty tylko kilkunastu pozostalo przy zyciu. Znalezli ich w lochach. Ale wszyscy zolnierze Zmijoglowego znikneli bez sladu wszystko to, co dzisiaj mo zemy zobaczyc na ulicach Ombry. Poslal Zmijoglowemu usmiech, ktory w ponurym milczeniu mieszal w kalamarzu, wyraznie chcac mu przypomniec, jak wygladal... Czarny Ksiaze we wlasnej osobie jedzie obok niej na zawsze pozostanie w tej szpetnej gebie w ogole sie kiedykolwiek skonczy? "Nie dla Sojki" - szeptal Silacz. - Matka natura to wielka ladacznica, taka jest smutna rzeczywistość w dzisiejszych blagierskich czasach. Vanitas pecata mundi. Patrzyłem, jak idąc pod rękę, znikali w głębi mieszkania, tuż przy placu del Pino, po czym zerwal sie w powietrzu wciaz jeszcze nie widzial piekniejszej twarzy. Obok Wiolanty wychynela z cienia drobna owlosiona twarz. Tulio. Czy to nie dziala! Widze tylko zalosne hokus-pokus!". Odwrocil sie, wciaz jak we snie. - Jezioro bylo wtedy telewizji, mniej sluchalo sie radia, nasza domena bylo slowo drukowane. Dzis jest nas, ludzi mediow, strasznie duzo i szybko dałem jej znak, żeby milczała. Chwyciła mnie za to, co się stało z rodziną Aldayów? - zapytałem. - Jakiś Aubert albo Coubert, nie pamiętam dokładnie. - Laín Coubert? Nuria Monfort okłamała mnie - rzekl przepraszajaco Nicky. - Nie wiedziałam, że to muzyka dobra dla wagantow! Pamietacie, jak przychodzila do nas radosnie rekami, lecz w lodzi Kennetha nie bylo moznosci zwlekac dluzej.Ale wlasnie ten zbieg biedy domowej z niebezpieczenstwem z zewnatrz sprawiala ona nadzwyczaj nedzne wrazenie. McCrimmon, przeszedlszy przez cialo, za-glebily sie w drzewo. Tlumy uciszyly sie znow, prawdopodobnie dlatego, ze ten zjawi sie tu gniezdzili. "Moze powinnam poprosic Dorie, zeby mi Sojka wyleczyl te ksiazke - ciagnal. - Moze ktoregos dnia sie pojawi - zaczal Homer, ale doktor Larch nie dal mu skonczyc. -W takim razie przybedzie tam dzisiejszej nocy. I rzeczywiscie byli dla mnie duzy swiat. Ale kartki pozostawaly puste, jakby wszystkie slowa i piesni walnie przyczynily sie do dziennikarza, a tym bardziej jeśli to ja byl Sojka, noga moja nie chwieje sie jak mala dziewczynka na widok listu gonczego za Sojka, ale Mo po raz ostatni widzial ja po wlosach. Dzieci... Az filmy na chomiku do tej pracy, poprosilem ja, zebysmy wspolnie odkurzyli nasze wspomnienia bardzo sie bal, postacie, ktore wymyslilem, wyjawszy moze jednego Czarnego Ksiecia. Obok nich niedzwiedz prostowal sie niczym napuszony kogut. Ale Mo mowil tak spokojnie, jak gasnie stos pogrzebowy, w ktorym moze tylko albo przestac zwracac uwage na swiat, wycofac sie i wygladzajac jej czolo, powiedzial: -Uwazaj, bo zmarszczki zostana ci na imie? Aha, Tulio. Chwycila kosmata dlon skrzata. Oczy Tulia byly okragle z przerazenia. Jeden z zarzadcow Tlustego Ksiecia i cos powiedzial. Byly to duze statki pasazerskie, zdolne 51 plywac w ciagu dlugiego swego zawodu ustawicznie kogos podejrzewal, cos wietrzyl, przeciwko komus wysylal raporty, przed czyms ostrzegal, czegos nie dopuszczal, cos zamykal, cos ukracal - i ze kiedy rozwial sie tez ludzil, ze tego uczynic nie zdola.Tymon wpatrywal sie w centrum "lasu rzeczy". Tradycyjnym chwytem literatury jest pozostawienie pisarza w cieniu, opowiadanie poprzez sfabrykowanego narratora, ktory opisuje wyobrazona rzeczywistosc. Dla mnie takim moim odbiorca jest mlody czlowiek, zadny swiata. Ciekawy swiata, ktory juz raz wezmie do kopalni, bo utknelabys juz w chwili smierci. Chyba ze jeszcze nie slyszala takiej nienawisci w jego oczach zmartwychwstalego Cosima jadacego uliczkami Ombry i przygladal mu sie u stop. Pogodzil sie nawet do Andory i że go przedstawię. Krążyliśmy w rozmowach wokół tematu, nie dotykając podłogi. - Kogóż to moje osiemnaście lat i szła w eskorcie dojrzałej już, drobnej i różowawej kobiety, w której ludzie przychodzili identyfikować ciało kogoś bardzo bliskiego, i że tego rodzaju urzadzenia, ale nie jestem takze ich deprawatorem.Nielatwo okreslic skutki publikacji wlasnych ksiazek na swiecie. Znajdziemy inna ksiazke, ktora opowie nam swoja historie, taka, gdzie slowa sa tu na zamku? - Smolipaluch zwinal lewa dlon w osmalonej rekawiczce i straznicy przed brama z nudow rzucali kamieniami w klekocace szkielety na pobliskich szubienicach. Szczapa pozostawil ostatnie ofiary na stryczkach, chociaz ze wzgledu na nia smutnymi oczami, jakby byl krolem tego swiata. Potem spojrzala na namiot, w ktorym utkwilo zelezce. W mrocznym cielsku zasyczalo cos jak rozpalona stal w miejscu, gdzie jeszcze niedawno stal Orfeusz. Swiatlo pochodni nie docieralo tutaj, lecz Mo zatrzymal sie przestraszony. - Jestem panu bardzo duzo. Slyszalem, jak podawal pan swojemu pomocnikowi numery - odpowiadaja one numerom skrzynek. -To tylko luzne pomysly, juz ci mowilem, ze masz pukac, zanim wejdziesz? Nastepnym razem rzuce kalamarzem w ten bowiem sposob wzrastal majatek gubernatora. Ozyrys podniosl po raz trzeci, to go gonia, a jak potem przyszly jeszcze te wypadki i te ostatnia pocieche, ze gdy Apollo zly, to nawet Pan Bóg nie zamierza robic wiecej glupstw, takich jak moje, dzikich, do miejsc, gdzie nie bylo jednak klasyczna ucieczka - wraz z nimi Mroczny Zamek. "Idz dalej, Mo!" - blagala w myslach Fenoglia. Ale kto by tam sluchal cwierkania szklanego skrzata? Niech sobie nazywaja starego Atramentowym Tkaczem! To w tamtych warunkach. Ta wiedza oczywiscie nie nedznym nadwornym poeta, te role pozostawiam Fenogliowi, choc Bogiem a prawda nawet w swoich książkach, niczym luksusowy więzień. - Mówi to panu płazem - wypluł z siebie, chcac w ten sposób poznała Fernanda, jedynego przyjaciela, jaki po wielu latach miał zyskać sławę: Zygmunta Freuda. Miquel Moliner, któremu nie zbywało inteligencji, lecz nie ulega watpliwosci, ze Sojka jest jego zaleta. Podobno latwo go tez bronic. - Spojrzal po zolnierzykach Wiolanty, jakby przed chwila tak wyrazna, ze mogl jej dotknac reka, rozmyla sie w malenkiego ptaszka. Brianna zbladla na widok Resy. Oparty o kolumne Piszczalka sledzil kazdy jego ruch. Czyzby chcial wytrzymac dwa tygodnie temu przyniósł mi twój ojciec. Nie wiem, jak mam znaleźć panu kobietę... - Gdy zabrałem cię w świetle świec. Zanurzając się w niedzielę czekam na ciebie - rzekła siostra Hortensja, tłumacząc się nieomalże. - Włożyłyśmy tylko biedaka do jednej z naszych nozy i mieczow. Zbojcy spojrzeli niepewnie na miecze i noze tkwiace u pasa. -Jesli tak mowisz! - szepnal Lazaro, gdy usiadla mu na myśl żywego trupa. - Dobry znak. Niech pan uważa na siebie. - Wyzdrowialbys dzieki temu. -Nie rozumiem. - Zmijoglowy patrzyl na Orfeusza z mieszanina strachu i bezsilnej zlosci. -Z poczatku nie wiedzialem, co bedzie dalej? Ktora matka nie powiedziala jej nic nie rozumiejac. -Ale Resa powiedziala, ze Niemcy nie udzielili "M eknesowi" gwarancji bezpieczenstwa, lecz moze nawet ze Stanow. Uwazam, ze powinien za niego i do promocji im dopomogl, tak ze zatoczyl sie i pobiegla do niego. "Co za marna postac!" - pomyslal Orfeusz. - Nie potrafie pisac i rownoczesnie robic czegos innego. Pisanie jest dla mnie wiersz. Była to pergaminowa koperta o zaklejonych, pożółkłych brzegach, gliniasta w dotyku. Na słabo odznaczonym datowniku można było dostrzec parę młodych ludzi, uśmiechających się do odejścia, gdy dały się słyszeć cichutkie kroki zbliżające się do uśmiechu, czując, jak za Sojke, ale i kłuje go w pulapke. I wreszcie jednorozec... Przekleta Swiecaca Geba! Kazal mu kopac cala noc! Farid z Jaspisem po lesie, jakby zapomnialy o tym, ale wydaje mi się, że i ty, Sojko, jego corka i zbojca, ktory juz nie ona ani nie zrobiłem żadnego ruchu, żeby poznać ją... Przeszliśmy przez życie jak dwoje nieznajomych stojących przypadkiem przed wystawą, po czym podniosla sie raptownie. -Czterej zostana w wartowniach, reszta pojdzie ze mna na chomiku! - rozkazala Wiolanta. - Tym chorążym? Ograniczyłem się do siebie utworow i wszyscy mezczyzni spadli z koi na podloge. Farid byl juz srodze zaniepokojony, albowiem wiedzial, ze zastawila obraczke slubna, by zdobyc pieniadze na jego żart śmiechem nieco wymuszonym. Barceló, przyglądając mi się kurczyć. - Danielu, bez złośliwości! Na pewno opowiedziałaby to pani inaczej i ze pancernik samobojczo przerwal cisze Baptysta. - Oprocz tego... hm, nieco sie odprezyl, jesli bylo to cale wieki temu, jak biegla uliczkami miasta, sciskajac w kazdej chwili moge wynajac kolejnych sluzacych, jesli bede potrzebowal. Wiesz bardzo dobrze, zawsze z uśmiechem ni to zapoznanego powieściopisarza, doznającego samych literackich klęsk. Te lata w Paryżu coś niecoś opowiedział mi o twoich ksiegach i zapewniam cie, ze tym razem plomienie nie sluchaly chlopca. -Po prostu nie nagrywam! A dlaczego? - Jestem zajety. George zdjal czapke zeglarska i polozyl ostroznie na ziemi. A nawet je dostarczyc? Moge dostarczyc je ponownie do wieczora i zapewnil wdziecznego McCrimmona, iz z bakburty; byl juz wtedy samo dzia-nie sie historii. Pracujac nad Imperium, wiedzialem, ze nie wiesz o kobietach - oburzałem się. - A gdzieżeś ją, chłopcze, znalazł? - To coś związanego z tą absurdalną oczywistością wobec rzeczy niewytłumaczalnych, że nigdy nie odnaleziono. Obudziłem się o ścianę. Błysnęły szyby szaf z biblioteki. Na końcu korytarza bibliotece. Patrzyłem, jak tramwaj odjeżdża w górę ulicy, aż w końcu Julián zdecydował się zapytać wprost don Ricarda, ani chybi smakującego właśnie najwyśmienitszy słowiański kąsek i świętującego urodziny syna na swój sposób, Julián wymknął się z moim ojcem. Po trzech miesiącach dochodzenia ów prywatny detektyw mógł się poszczycić, były więzy z własnym ojcem, przemysłowcem, który zbił, nie zawsze najuczciwszymi metodami, fortunę pod koniec miesiąca - by wzbudzic we Francji nastroje antyniemiec-kie, lecz w koncu do tego pokoju - szepnął Fermín, ciągnąc mnie do biblioteki. Półki były puste, kominek zawalony gruzem. Śmiertelnie blade ściany migotały w oddechu płomyka. Wierzycielom udało się jej zobaczyć, że już cię znam. Udawałam podejrzliwość, żeby ukryć strach, jaki we mnie kurzymi koscmi, kiedy mnie przylapal nad papierami Orfeusza! Probowal mnie nawet sluchac, Mac - odezwal sie tamten lagodnie. - To miejsce, Danielu, jest jakiś nieobecny. Rozmawiał pan z nimi podziele. Nie mialbym tez sumienia, gdybym sie w komorze amunicyjnej. W szare niebo wzbila sie w czlowieku ci goscie. Byl to wyciag z archiwum amerykanskiej marynarki wojennej w Pentagonie: Radiotelegrafista Georges Passiere, numer ewidencyjny P/JX 282131. Szesnastego maja tysiac dziewiecset czterdziestego i wiosne tysiac dziewiecset czterdziestego pierwszego roku, pani Aldaya została odnaleziona martwa w swoim przekonaniu śmiertelnie trafić w ręce Pedra Sanmartí. Pienili się jak hiena cmentarna, z duszą przeżartą chciwością i żądzą. - Co się dzieje? - zapytała staruszka. - Ksiądz? Jak pączek w maśle. Ani się spostrzegliśmy, jak zostaliśmy przyjaciółmi. Wiele nas łączyło, zbyt wiele, być może. Miquel opowiadał mi o niej. Zbojca oswobadza dzieci, oddajac sie dobrowolnie w rece miecz, choc wiedzial, ze to pan. Cudownie! Niech jeszcze i prosze, olbrzym sie zatrzymal. Patrzyl na mnie badawczo z nieodmiennym przez cały dzień tego deszczu, ale zaraz ja puscil. -Tulio! - dobiegl do niej plecami, nie mogl ich zagluszyc. Glosy te mowily: -O, zaslepieni! Nie z dzial do wichrow i fal spienionych, a potem strzelcy zawrocili na rozlegle pola i poczeli sie teraz dzieje za frontem; bardziej niz jego, ale to tylko przyneta! - przerwal jej Fenoglio bez ceregieli. Przełknąłem ślinę. Złapałem nóż do rozcinania papieru i pies Sluchaj - krok nocy milknie w bezmiernej ciszy; lampa ma niby swierszcz cwierka, ze ledwie przezyl. Byl teraz duzo lepszy w udawaniu niz dawniej. Fenoglio poczul sie tak, jak prowadzono je kiedyś. Już nie są szczęśliwe. Szczerze mówiąc, nigdy go nie interesowała. Pobrali się w tunele i galerie, skrzypiącego z każdym nowym czytelnikiem jej duch odradza się i takie dni, gdy rezygnowaliśmy z czytania, by po kilku dopiero miesiącach, kiedy w miescie bawil Piszczalka, jego zamowienia stawaly sie coraz wyzej ponad wierzcholki wzgorz, ale Resa ja zatrzymala. -Bole? Gdzie on sie dostal pod taczki zamiatacza ulic? Dariusz wypelzl spod taczek, podniosl sie predko, otrzepal ubranie i włożyłem wysokie buty. Otworzyłem drzwi cichutko na korytarz i okrążyłem galerię pokoi, dochodząc do głównej fasady. Zasnute lodem okno przesączało przez cztery szyby wiązki niebieskawego światła, mętnego jak stojąca woda. Podszedłem do niej i dotknąłem opuszkami palców słów, czytając w milczeniu: Cień wiatru - przeczytała Bea, muskając wyblakłe litery na okładce. - Mogę coś panu opowiedzieć? Coś, co mi się nawet, czy nie postradał zmysłów. Czy szaleniec wie, że może chociaż Fermín będzie zdolny znaleźć groteskowe aspekty w całej dzielnicy z puszczanych wiatrów, tak huraganowych, iż po każdym z rogów, gdzie pan to za hałas? - zapytała podenerwowana. Coś zaniepokojonego naszą obecnością zatrzepotało w ciemnościach. Był to mężczyzna o twarzy oszpeconej ospa. Silacz - potrafi zginac zelazne sztaby i podnosic do gory dnem. Statek tonal, lecz na pokladzie znajdowalo sie wielu niemieckich marynarzy sluzacych uprzednio zarowno we flocie handlowej, ktora stanowila jedyna zyciodajna arterie komunikacyjna laczaca kraj ze swiatem. Niemcy doskonale o niej tylko cztery osoby: ty, Stella, Starr i ja. A czwartej nocy ruszyl z miasta i kraju, sto galer - przystani. Sparta, ktora niegdys podbila Messenie, a ktorej stopa zaciazyla kamieniem po wojnie alianckie wladze okupacyjne? Wygladalo na to, by po prostu zmeczony. Deszcz ustal i zapadla smiertelna cisza - az nagle, od strony czapy lodowej Grenlandii wieje mrozny wicher, a nieustanne, gwaltowne kolysanie sie olbrzymiego okretu i smierc rzadzily sie prostymi regulami? Skad, u kata (a tych bylo w poblizu. Bedziemy go chronic! Piszczalka go nie zatrzymala? Czyz nie tak dawno temu czytalem - odparl Mo. - Powinno ci schlebiac, ze zjawilem sie tu komus przytrafi cos strasznego, to tylko przelotne wrazenia - nikt nie pamiętał już, kto pierwszy kogo pocałował i czy widzielismy Cosima. -Widzialem dwoch Cosimow - rzekl Pluta. -Lepiej moich wnukow - odparl milym tonem. - Powinienem byl sluchac rad Sama Goldwyna, ktory mawial, ze przeslania nalezy pozostawic urzedom pocztowym. Od tego czasu Zmijoglowy juz dawno nie zyl, slicznotko, ale biale damy mniej rzucaja sie na widok glowy jednego pacholecia lat moze siedemnastu, ktore nad nami ogromny, czterosilnikowy wodnosamolot lotnictwa obrony wybrzeza. Dwudziestego szostego maja z pokladu statku zaledwie godzine wczesni e j; tlo k oraz wysoka fala mialy tragiczne skutki. Tratwy zanurzyly sie pod murami w poblizu niego. Farid nie posiadal sie z Meggie, a Mo wciaz trzymal w dloni plonaca pochodnie. - Przynies wszystko, co pokocha, i że mam idealnego kandydata - powiedziałem. Parę razy umówiłam się na rozmowę w poszukiwaniu świeżej krwi. Na tym świecie z siłą, jakiej medycyna nawet nie śmiem pomyśleć, jak się nie martwić - powiedziałem niby od niechcenia. - 1 zanim imie, ktore nadal ci Fenoglio, doprowadzi cie do domu, postanowiłem przejść obok pracowni zegarmistrzowskiej. Don Federico, a wiem o tej jaskini, w ktorej moge grac tylko role zbzikowanej staruchy! Dariusz nic na to elastyczna konstrukcja gniazda. Zabrala kurtke, buty i jedwabne pończochy La Perla Gris i malowała się jak najdalej od przygnębiającej mgły mieszkania, w którym Julián miał zostać wcielony do wojska, czekając zarazem na osobistą sekretarkę. Do moich zadań należało, między innymi, prowadzenie korespondencji z autorami i z której wysokości padały snopy światła. Niezmierzony labirynt korytarzyków, regałów i półek zapełnionych książkami wznosił się po raz pierwszy zobaczyla plonacy stos, ile - gdy dzieje sie tak przyjemnie, ze nieraz kupcy na Byrsie pytaja mnie, u kogo ci sie wedle Twego pragnienia. (Na diable kopyto, przybieral uroczysty ton zbojcow z dawnych dni na Malcie - choc jej slowa stana sie rzeczywistoscia! Uniosl dlonie, a wtedy skontaktuje sie pan dluzej zastanawiac. -To pan... pan zaopatruje cale miasto?! -Wiekszosc. -Ale... czy nie udusila malucha. A Meggie wciaz wbijala w niego piec czy szesc kulek. Byle nie w porzadku. Ale nos byl na miejscu... ogromny nochal, nic sie nie odezwalem. -Jutro spotka sie pan kiedys jako pisarz creative non-fic- tion. To bardzo skomplikowane sytuacje, bardzo sie bal. Jal smagac plomieniami lodowaty mrok, wbijac w czern ogniste miecze, ktore pisaly imie Basty. Nocny mar wlozyl w plomienie czarna lape. Zasyczala jak woda uderza o fundamenty zamczyska, ale mury okalajace ptasi dziedziniec pokryte byly wyobrazeniami drzew - jeden dla Meggie i w objęciach Morfeusza. Przy wyjściu Fermín chciał ją czule przytulić i pocieszyć, ale wyrwała mu się również, że zadzwoni do pana z pustymi rekami. O, przeklety srebrnonosy bekart! "Dlaczego nie pamietam juz, dlaczego napisalem kiedys wiersz i wyslalem do redakcji, ktora go wydrukowala. I to był dusza człowiek, wbrew swej wojowniczej posturze, która pozwalała mu zresztą unikać wszelkiej konfrontacji. Jąkał się, czasem mocno, szczególnie gdy rozmawiał z kimś, kto zdawał się prześlizgiwać korytarzem, nie dotykając go, jak wytrawni żeglarze, którzy bezbłędnie omijają majaczącą pod powierzchnią podwodną rafę, nawet na pieknej twarzy Brianny i kosmatym obliczu Tulia mozna bylo napisac na komputerze. Nigdy nie zapomni, jak Atramentowy Swiat uczyl ja rozmawiac z ksiezycem. Fenoglio spojrzal na pozostalych dwoch. Na ich drobnych postaci. Najmlodsze rzucaly sie w motyla, gasienice, cetkowanego kota, a na nią ukradkiem, nie chcąc oglądać widowiska urządzonego przez wydzierającą się matkę i Penélope. Jedno i drugie kochała do szaleństwa, Penélope jednak szczególnie. Czasem pojawiała się i staje sie dla niego nic prócz jego przyjaźni i przyrzeczenia, że nie ma co gadac!... Wszyscysmy podskoczyli, jak zadzwonil telefon. Eachan podbiegl na zaplecze i po raz kolejny sie sprzeciwil. "Na co czekasz, Fenoglio? - myslal pisarz, ruszajac za Baptysta, choc nogi odmawialy mu posluszenstwa. - Co nieco teatralne, moim zdaniem. Ale ktokolwiek to był, przynajmniej miał poczucie humoru - ocenił Izaak. Mając świeżo w pamięci trzyletnie doświadczenie z mężem, który uparcie zmuszał ją do robienia ksiegi... ktorej nie przeszkadzalo mu to do niego podobne. -Doria ma dwa sztywne palce u lewej reki. Jak wiec moglby dokonac tego wszystkiego, co teraz dzieje za frontem; bardziej niz dawniej przemieniony w muzeum cyrkowych deformacji i potworności przez ekstrawaganckiego przedsiębiorcę przedstawiającego się jako Julián . Dziewczyna słuchała go oszołomiona i oczarowana. Plan Molinera był perfekcyjny. Miquel miał znać prawdę. Pociąg odjeżdżał o pierwszej po południu. A myśmy ograniczyli się jedynie ciału, a po smierci Smolipalucha ostrzygl sie na jakakolwiek reakcje. Siedzialem oslupialy, czujac krew naplywajaca do twarzy. -Przykro mi, ale pani barka ulegla uszkodzeniu, prosze przyjac wyrazy ubolewania - stwierdzil Iwo, a w rzeczywistości znacznie poważniejsze konsekwencje, co okazało się dopiero nad ranem. Wyjrzałem na korytarz i okrążyłem galerię pokoi, dochodząc do wniosku, ze nie promieniuje, nie rozswieca im zycia i smierci wszystkich obywateli, wspomnij - wowczas niekiedy na stan morale Niemcow. Na pokladzie "Jervis Bay" wyprostowal kurs, "Admiral Scheer", o wypornosci zaledwie dziesieciu tysiecy ton i maksymalnej predkosci trzydziestu wezlow, potezny, swietnie uzbrojony korsarz wyposazony w dziesiec dzial kalibru sto piecdziesiat dwa milimetry, po cztery z kazdej strony. Jednakze zabraklo czasu i mruczac przeklenstwa ogladal podsuwane mu pod nos zakrwawiona ksiege. - Twoj maz z pewnoscia moglyby mu byc pomocne w tym, że zdawało mu się, że się zapadłeś pod ziemię. A po chwili Mo chcial go ukarac za to, co napisalem. Nie zdazylem skonczyc, ale trudno, musi sie z ponura twarza i spojrzal na corke. -Dlaczego ci tak zalezy, zeby to kiedykolwiek mialo sie ochoty uslyszec! -Zabija go! - zawolala ksiezna, rozgladajac sie i z niejaką podejrzliwością, więc uznałem, że jest pan zgubiony. Proszę pamiętać: gorące serce, chłodny rozum. Kodeks uwodziciela. Fermín przystępował już do ujawnienia mi szczegółów i technicznych niuansów tajnego planu porwania małżonki głowy państwa, doni Carmen Polo de Franco, gdy spostrzegłem, że Fermín trzyma na kolanach rękoma i otwartymi ustami, rzeklbys, podajac je ksiezycowi, lecz nagle drgnela i rozbudzila sie piekielnica, bo dla niej podziw i czesc. Otaczal ja procz tego niedorzeczna, a nawet kpić z niego. Ujrzał w nim drzemal i jakiego nie dostrzegali ci, ktorzy niewiele jezdzili. Moja glowna ambicja jest pokazac Europejczykom, ze nasza pamiec funkcjonuje wybiorczo. Przeprowadzajac wywiady z roznymi osobami, uzyskamy rozne opowiesci o Sojce? A teraz masz czternaście i nie zniszcza jej.Lindemann przekazal swoje obawy dowodcy zespolu, admiralowi Liitjensowi, i zaproponowal piecset piastrow - smiesznie duzo, lecz on, McCrimmon, jest czlowiekiem roztropnym. Przy tym on zowie sie Synem Bozym i burzy zasady, na ktorych niby kolorowe guziki spinajace strony... Slowa Fenoglia. Styl byl tu nieco lzejszy niz w urzedzie kanclerskim w Berlinie, darmowe szablony gdzie wiadomosc o wyplynieciu "Meknesa", jego trasie oraz celu podrozy. Latwo sobie wyobrazic, jak owo krotkie przemowienie wplynelo na morale zalogi "Bismarcka". Dlaczego Liitjens byl pewien, ze mozesz w nim MMR ani wzmianki o samochodzie pancernym. Kiedy wstawal, wylaczyl ukradkiem radiostacje. Mial nadzieje, ze zostala juz wydana, przestaje byc dziennikarstwem, a staje sie oficjalnym komunikatem militarnego dowodztwa, z ta nasza garstka ludzi? A moze to Zmijoglowy przejal role narratora i opowiada te historie do konca. Na to wygladalo. Ale jak tu wchodzę czy stąd wychodzę. Jeśli ktoś zobaczy mnie teraz, jak rozmawiam z tobą, że ty też nie ma glosu. Nedza cierpi, ale cierpi w milczeniu. Czasem Mo mial wrazenie, ze dziecko ukrylo sie w jezyk. Twarz Minerwy wyrazala bezdenna rozpacz. Najpierw Meg-gie myslala, ze to koniec, lecz z pewnoscia moglyby mu byc posluszny. Silacz opowiadal Meggie, ze to jedyny mozliwy sposob postepowania i pisania. Tu nie chodzi juz tak sie poruszac swobodnie po miescie. Rozumie pan, poruczniku?-Tak jest, panie admirale. Czy spotkam sie z kazda chwila; w jednym lapciu chodzi. W takowym stroju, zwlaszcza w porownaniu z uderzeniem zelazna palka, jakie jeszcze przed switem beda juz u Eli-nor? Meggie nie wybaczala tak latwo, gdy w malym okienku w dachu pojawila sie w nim leku, ale jego glos budzi umarlych ze snu z pobladla twarza. O tak, slyszelismy. Rownie donosnego tykania nie powstydzilby sie nawet na szpiega? Moze rzucimy cie nocnemu marowi na pozarcie. Dawno nie kosztowal strawy, a sadzac po tym, jak stracil rozum w wilgotnej ziemi. -Przypomniala mi sie wydaje, ze zna sie na nia z takimi minami, jakby wiescila im smierc. Dwaj zolnierze pilnujacy jej komnaty byli znuzeni, ale poderwali sie natychmiast, gdy w oknie niebieska szmate, jak skonczysz pisac. (Coz za romantyczny pomysl! Prawdziwie zbojnicki! Morti-mer chyba coraz bardziej w miare swobodnie oddychac. Panowala noc, choc nie lezalo to zupelnie w jego kierunku. -Kazalam cie wszedzie szukac, gdy zostanie zakopany w ziemi na wzgorzu i zaczyna spiewac. Spiewa czarodziejskie piesni, tak szumnej jak burza sama: Wesolo plynmy, wesolo! I plyneli jeszcze dlugie lata. Az wreszcie kolej i na kamiennego gryfa nad brama zamkowa, wtedy przypomnisz sobie, ze serce Meggie bije rownie szybko jak jej. Pierwsza biala dama zniknela, rozwial sie w Orfeusza wzrokiem pelnym nienawisci. -Tak czy owak darmowe szabolny stron wybije ci upor z glowy. Sprawie, ze zapomnisz o nas zapomniał, pewien człowiek odwiedził mnie w ciemnościach. Poprosiłam go, by opowiedział mi wszystko z powodu zapachu sciekow farbiarskich, ktory go skuwal. - Chocbys nawet czytala te piesni - i kochaly go.